ترجمای

 

پایگاه دانش ترجمای

مقالات آموزشی، ترجمه، ویراستاری و تولید محتوا

پنج‌شنبه 29 آذر 1403 - 04:05

پنج‌شنبه 29 آذر 1403 - 04:05

ترجمه شفاهی چیست؟ + بیان مهم‌ترین مشکلات ترجمه شفاهی

ترحمه شفاهی یا ترجمه فوری چیست؟ بیان مشکلات ترجمه شفاهی
ترجمه شفاهی چیست؟ + بیان مهم‌ترین مشکلات ترجمه شفاهی

احتمالا بارها اصطلاح ترجمه شفاهی یا ترجمه فوری به گوش شما خورده است. در ترجمه شفاهی، متن اصلی به صورت شفاهی بیان شده و ترجمه به صورت همزمان توسط مترجم صورت می‌پذیرد. در این مقاله با عنوان ترجمه شفاهی چیست و بیان مشکلات آن به این موضوع خواهیم پرداخت.

ترجمه به منظور دستیابی به یک درک خوب و کافی از معنای موردنظر متن اصلی انجام می­‌گیرد و دارای انواع و اشکالی متنوعی است. این نوع ترجمه یکی از انواع ترجمه است که به دلایل گوناگون از جمله عدم اشراف کامل مترجم در انتقال معنای مطلوب یا سرعت بیان گوینده، با مشکلات مختلفی درگیر شده است.

آنچه در این مقاله می‌خوانید:

1. تعریف ترجمه شفاهی و انواع آن
الف- ترجمه همزمان (Simultaneous Interpreting)
ب- ترجمه پیاپی یا متوالی (Consecutive Interpreting)
2. مترجم شفاهی
3. مراحل یادگیری و تمرین ترجمه شفاهی
4. مشکلات ترجمه شفاهی پیش­‌روی مترجم
– کمبود اطلاعات
– ارائه اطلاعات ناقص یا نادرست
– مشکل در گوش دادن و تمرکز کردن
– تحلیل ضعیف محتوای گفتار
– سرعت کلام گوینده
– استفاده از اصطلاحات علمی یا تخصصی
– استفاده از لهجه‌ها و گویش‌های محلی مختلف
5. نکات و توصیه­‌هایی برای ترجمه شفاهی
– پیش‌بینی محتوای گفتگو
– حفظ آرامش و عجله نکردن
– افزایش تمرکز
– تمرین مستمر و مداوم
– مهارت بدیهه‌‎گویی

تعریف ترجمه شفاهی و انواع آن

اصطلاح ترجمه شفاهی یک فرایند زبانی است که شامل ترجمه صحبت‌های گوینده در همان لحظه می‌شود. اهمیت این ترجمه فوری در کنفرانس‌های بین‌‎المللی، نشست‌‎های سیاسی یا اقتصادی و … نمود بیشتری دارد. این ترجمه به ترجمه فوری نیز شناخته می‌شود. و به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

الف- ترجمه همزمان (Simultaneous Interpreting)

در ترجمه همزمان، مترجم بلافاصله پس از شنیدن متن، اقدام به ترجمه آن به  زبان دیگر می‌کند.

ب- ترجمه پیاپی یا متوالی (Consecutive Interpreting)

در ترجمه پیاپی یا ترجمه متوالی، مترجم ترجمه را در فواصل زمانی بعد از هر پاراگراف یا هر عبارتی که می‎‌شنود، بیان می‌‎کند.

مترجم شفاهی

یک فرد متخصص که می‌‏تواند کلام را مستقیم و فوری پس از بیان آن به زبان دیگری منتقل کند. مترجم شفاهی باید مهارت‏‌های گوناگونی ازجمله: خوب گوش دادن، تمرکز بسیار، آرامش و طمأنینه و آشنایی به اصطلاحات تخصصی بسیار داشته باشد.

مراحل یادگیری و تمرین ترجمه شفاهی

1- ابتدا به گفتگویی گوش دهید و متن اصلی گفتگو را بنویسید.

2- متن نوشته شده را با آرامش ترجمه کنید.

3- با نگاه کردن به متن اصلی نوشته شده، بلافاصله اقدام به ترجمه آن کنید.

4- در مرحله بعد، فقط با گوش دادن به گفتگو و بدون مشاهده متن کتبی، آن را در مقاطع مختلف ترجمه کنید.

5- به صورت همزمان و فوری گفتگوی صوتی را ترجمه کنید. این تمرین را بارها با محتواهای گوناگون انجام دهید تا متوجه پیشرفت خود در ترجمه خود شوید.

ترجمه شفاهی چیست و بیان مهم‌ترین مشکلات ترجمه شفاهی

مشکلات ترجمه شفاهی پیش­‌روی مترجم

ما در این مقاله به بیان انواع ترجمه و مشکلات آنها پرداختیم. اما گاهی اوقات مترجمان در حین ترجمه فوری با مشکلاتی روبرو می­‌شوند. از جمله مهم­‌ترین و بارزترین مشکلات این نوع ترجمه عبارتند از:

کمبود اطلاعات

اگر مترجم شفاهی اطلاعات اندکی از مسائل گوناگون داشته باشد، این موضوع باعث می­‌شود که تمام صبحت‌­های گوینده را براحتی درک نکند، خصوصا اگر گوینده به صورت واضح صحبت نکند یا سرعت گفتار سریعی داشته باشد.

ارائه اطلاعات ناقص یا نادرست

زمانی که مترجم برخی از اطلاعات را به صورت نامفهوم و مبهم یا ناقص دریافت می­‌کند، به تبع آن، وی قادر نخواهد بود که ترجمه را به شکل درست انتقال دهد و ممکن است پیام‌­ها و مفاهیم نادرست یا ناقصی را نیز انعکاس دهد.

مشکل در گوش دادن و تمرکز کردن

ترجمه فوری مستلزم این است که مترجم شفاهی یک شنونده و گوش­‌دهنده‌­ی خوب با تمرکز زیاد باشد. این مسأله خستگی و فشار زیادی بر مترجم وارد می­‌کند که باعث می‌­شود که تمرکز کافی در درک برخی صحبت‌­های گوینده نداشته باشد. این امر در کیفیت ترجمه شفاهی نیز تأثیرگذار است.

تحلیل ضعیف محتوای گفتار

آنچه در ارتباط با کلام در این ترجمه مرسوم است این است که اگر مطلبی بد گوش داده شود، به همان اندازه بد فهمیده شده و تحلیل محتوای آن ضعیف انجام می­شود. در نتیجه پیام‌­ها، سوال و جواب­‌ها و صحبت‌های گوینده به اشتباه ترجمه می‌شود. این امر باعث ظهور شکاف بزرگ و واضح در ترجمه و عدم وضوح محتوای اطلاعات ترجمه شده می‌شود.

سرعت کلام گوینده

سرعت گوینده در سخنرانی باعث می‌شود که شما به عنوان مترجم شفاهی نتوانید در ترجمه با او همگام شوید. این امر باعث می‌شود شما به دلیل سرعت گوینده، صحبت‌های او را بریده‌بریده و گاهی اوقات به صورت ناقص به مخاطبان منتقل کنید.

استفاده از اصطلاحات علمی یا تخصصی

مترجم شفاهی اغلب در ترجمه اصطلاحات تخصصی پزشکی، علمی، تکنولوژی، هنری و … با مشکل مواجه است؛ زیرا با ماهیت این اصطلاحات آشنایی ندارد. از این­رو، مترجم باید دستورکار جلسه یا موضوع کنفرانس را مشاهده کند.

این امر به آمادگی بهتر مترجم و آشنایی وی با اصطلاحاتی است که ممکن است مورد استفاده قرار گیرد، کمک خواهد کرد.

استفاده از لهجه‌ها و گویش‌های محلی مختلف

استفاده از لهجه‌ها و گویش‌های مختلف یک زبان باعث سردرگمی مترجم شفاهی می‌شود. به طوری که بخاطر عدم درک برخی اصطلاحات یا کلمات گوینده، رشته افکار او را قطع می‌کند.

ترجمه شفاهی یا ترجمه فوری چیست؟ مشکلات ترجمه شفاهی
ترجمه شفاهی چیست؟ + بیان مهم‌ترین مشکلات ترجمه شفاهی یا ترجمه فوری

نکات و توصیه­‌هایی برای ترجمه شفاهی

متخصصان حوزه ترجمه مجموعه‌ای از نکات و دستورالعمل‌ها را تهیه کرده‌اند که مترجم شفاهی به منظور حل مشکلات این نوع ترجمه باید آنها را در نظر بگیرد. مهم‌­ترین این نکات عبارتند از:

پیش‌بینی محتوای گفتگو

اگر مترجم به سبک و سیاق و موضوع گفتگوی گوینده آشنایی داشته باشد، تقریبا در حین سخنرانی وی می‌تواند پیش‌بینی کند که گوینده در چند ثانیه آینده چه خواهد گفت.

حفظ آرامش و عجله نکردن

یکی از شرایط این نوع ترجمه عجله نکردن در بیان ترجمه صحبت گوینده است. البته منظور از این نوع ترجمه فوری این است که باید چند ثانیه منتظر بماند تا مخاطب صحبت‌­های خود را به پایان برساند تا بتوان جملات را با معنای واضح و قابل فهم انتقال داد. اما اگر قبل از اینکه جمله یا عبارت گوینده به پایان برسد، آن را ترجمه کند، احتمالا مفهوم ترجمه جمله در ادامه صحبت‌های گوینده به خوبی واضح نباشد.

افزایش تمرکز

در این نوع ترجمه، شما باید تمام تمرکز خود را بر معنای اصطلاحاتی که گوینده می­‌گوید، قرار دهید. به چیزی در محیط پیرامون به غیر از گوینده و صحبت‌های او توجه نداشته باشید.

تمرین مستمر و مداوم

تمرین مداوم به شما کمک می‌کند تا مهارت‌های خود را در این زمینه‌ی ترجمه به خوبی تقویت کنید. به منظور این کار شما می‌توانید با دوستان یا حتی با دیگران در شبکه‌های اجتماعی به ممارست و تمرین بپردازید.

مهارت بدیهه‌‎گویی

برخی از بازی‌ها و تمارین به بدیهه‌گویی و افزایش سرعت شما در این نوع ترجمه کمک می‌کنند، به‌‌طوری که معانی و مفاهیم گفتگوها را سریع‌‎تر برداشت و ترجمه خواهید کرد.

در این مقاله با عنوان ترجمه شفاهی چیست و بیان مهم‌ترین مشکلات آن به برخی موارد پیرامون این نوع ترجمه پرداخته شد. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید باشد و از آن بهترین استفاده را داشته باشید.

شما هم می‌توانید تجربیات و دیدگاه‌های خود را در رابطه با این موضوع با ما به اشتراک بگذارید.

4.9 7 رای‌ها
رأی دهی به مقاله
اطلاع از پاسخ جدید به دیدگاه من
اطلاع از
guest
آدرس ایمیل منتشر نمی‌شود (اختیاری)
0 دیدگاه
بیشترین واکنش نشان داده شده(آرا)
تازه‌ترین قدیمی‌ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
View all comments
0
شما هم می‌توانید دیدگاه خود را به اشتراک بگذارید.x